حتما برای شما هم بارها اتفاق افتاده که با صدای مهیبی از جا بپرید و یا در ساختمانی پر تردد، صدای بسته شدن در دائما آرامش شما و سایرین را بر هم بزند. گاهی ممکن است برخی از همسایگان وارد ساختمان شوند و به دلیل سهل‌انگاری یا هر علت دیگر، در ورودی درست بسته نشود. به این ترتیب راه ورود افراد متفرقه به ساختمان باز می‌شود و امنیت از بین می‌رود. چاره کار استفاده از آرام بند درب است.
همراه ساروگلوبال باشید تا باهم ببینیم آرام بند چیست و چه کاربردها و انواعی دارد.
آرام بند چیست؟
در میان اجزای اختیاری در، می‌توان به آرام بند اشاره کرد. این وسیله انواع گوناگونی دارد که به آن در جای خود می‌پردازیم. کاربرد آرام بند به‌طورکلی در اطمینان از بسته شدن در و نیز آرام بسته شدن آن است.
در پاسخ به این پرسش که مزیت‌های دیگر آرام بند چیست باید گفت در اثر آرام بسته شدن در، هم عمر قفل و هم سلامت خود در و چارچوب آن بیشتر حفظ می‌شود. آرام بند دارای یک جک هیدرولیکی است که مانع از بسته شدن در با شتاب و شدت می‌شود.
آرام بند بر روی انواع در فلزی، چوبی و… با وزن‌های مختلف نصب می‌شود اما باید از هر نظر متناسب با در باشد. پس از نصب آرام بند درب باید دقت داشت که هنگام عبور و مرور نیازی به فشار به در برای زودتر بسته شدن نیست. این کار عمر آرام بند را کم می‌کند و سبب خرابی زودهنگام آن می‌شود. در ادامه ابتدا با ساختار آرام بند آشنا می‌شویم تا سایر موضوعات مرتبط با آن برای ما بیشتر قابل‌فهم باشد.
ساختار داخلی آرام بند
برای نصب و تعمیر آرام بند بهتر است از کارشناسان آن کمک بگیرید که با ساختار و انواع این وسیله آشنا هستند. ساختار آرام بندها به نوع آنها بستگی دارد که در یک دسته بندی کلی به بازویی و ریلی تقسیم می‌شود.
اگر آرام بند بازویی تهیه کنید، این اجزای اصلی را دریافت می‌کنید:
- پیچ تنظیم سرعت
- بازو (اصلی)
- پاشنه یا کفشک بازویی
- ساعد بازویی
برای در ساختمان و حیاط معمولا از آرام بند بازویی استفاده می‌شود اما اگر آرام بند ریلی تهیه کنید، که استفاده‌ی آن برای درهای سبک‌تر، کمد و کشو رایج‌تر است، این اجزای اصلی را دریافت خواهید کرد:
- پیچ تنظیم سرعت
- ریل
البته آرام بند اجزای خردتری نیز دارد. حال ببینیم ویژگی‌های هریک از اجزای آرام بند چیست و کارکرد آن چگونه است:
پاشنه
این جزء یکی از اجزای اصلی در آرام بند است. بسته و باز شدن در به عهده‌ی همین بخش است و کارکرد آن با دو فنر کامل می‌شود که متصل به یک پیستون هستند. این پیستون دارای شیار است و یک چرخ‌دنده‌ی عمودی آن را کنترل می‌کند.
تحمل وزن در، کنترل بازوها و نیز مدیریت زمان همگی به عهده‌ی این بخش است. به همین دلیل یکی از اصلی‌ترین عناصری که در هنگام انتخاب آرام بند به آن توجه می‌شود، وزن در است. باید دقت شود که پاشنه و سایر اجزای آرام بند متناسب با آن باشند.
بازوی اصلی
این بخش از آرام بند مرکز ثقل و محور گردش فنر در است و به این دلیل که با چرخ‌دنده‌ی عمودی پاشنه به صورت مستقیم اتصال دارد، بازوی اصلی دانسته می‌شود. بازوی اصلی ضخامت بیشتری هم نسبت به دیگر بازوها دارد. فعالیت‌هایی که توسط پیچ‌های تنظیم سرعت برای در تعریف می‌شوند، توسط این بازو روی در اعمال می‌شود.
ساعد بازویی
این قطعه ماهیت تکیه‌گاهی دارد. کارکرد آن در آرام بند چیست؟ این قطعه به چارچوب در پیچ می‌شود و نصب آرام بند با کمک آن میسر می‌شود. ساعد بازویی همچنین در زمان رخ‌دادن اتفاقات ناگهانی و یا بروز شتاب، از برخورد سریع در با چارچوب پیشگیری می‌کند و آسیب‌ها و خسارات فیزیکی را کاهش می‌دهد.
پیچ تنظیم سرعت
پیچ‌های تنظیم سرعت در آرام بند فعالیت‌های فنر را تعیین می‌کنند. بسته به نوع حرکت آرام بند تعداد پیچ‌ها مشخص می‌شود. به این صورت که برای آرام بند دو زمانه از دو پیچ و برای سه زمانه از سه پیچ استفاده می‌شود. کارکرد پیچ تنظیم سرعت، کنترل ایرودینامیکی هوای درون مخزن پاشنه است و نتیجه آن است که بازوهای اتصال یافته به در و آرام بند، با سرعت مورد نظر بسته شود.
انواع آرام بند
همان‌طور که در خلال متن اشاره شد، انواع آرام بند شامل دو دسته‌ی عمده بازویی و ریلی است که از نوع بازویی برای درهای سنگین و بزرگ مثل حیاط، ورودی ساختمان‌ها و منازل استفاده می‌شود.
انواع آرام بند بر اساس قدرت
اندازه و شماره و فنر، تعیین کننده‌ی قدرت آرام بند است. بر این اساس آرام بندهایی گوناگون وجود دارد که می‌توان آنها را به این ترتیب برشمرد:
- سایز ۱: درهای ۲۰ تا ۴۵ کیلویی
- سایز ۲: درهای ۴۵ تا ۶۰ کیلویی
- سایز ۳: درهای ۶۰ تا ۸۰ کیلویی
- سایز ۴: درهای ۸۰ تا ۱۰۰ کیلویی
- سایز ۵: درهای ۱۰۰ تا ۱۲۰ کیلویی
- سایز ۶: درهای بیشتر از ۱۲۰ کیلویی
هرچه آرام بند سایز بزرگ‌تری داشته باشد و برای درهای سنگین‌‌تر طراحی شده باشد، قیمت بالاتری دارد.
انواع آرام بند بر اساس سرعت
پیش‌تر اشاره کردیم که دسته بندی سرعتی آرام بند چیست. آرام بندها بر این اساس به سه نوع یک سرعته، دوسرعته و سه سرعته تقسیم می‌شوند:
یک سرعته
این وسیله درواقع کارکرد آرام بندی ندارد بلکه جکی است که اطمینان از بسته شدن درب را تأمین می‌کند. قیمت این نوع از همه ارزان تر است؛ البته از آن‌جا که کارکرد آرام بندی مهم است، با ورود انواع پیشرفته‌تر، متقاضی کمی دارد.
دو سرعته
این مدل که دو زمانه هم نامیده می‌شود، بستن در را به دو مرحله تقسیم می‌کند. ابتدا در بدو حرکت برگشتی سرعت در را کنترل می‌کند و سپس در فاصله‌ی سی سانتیمتری از چارچوب این کار را انجام می‌دهد.
سه سرعته
اگر دوست دارید بدانید بهترین نوع آرام بند چیست، پیشنهاد ما به شما آرام بند سه زمانه یا سه سرعته است که به خصوص برای درهایی که دارای قفل برقی هستند، کاربرد دارد. قفل‌های برقی در مرحله پایانی حرکت برگشتی، نیاز به نیرویی مضاعف برای چفت شدن دارند به همین علت توصیه می‌شود برای درب هایی با قفل برقی از آرام بند سه زمانه استفاده شود.
البته آرام بندهای دو زمانه نیز، در صورت نصب صحیح، برای درب هایی با قفل برقی کاربرد دارند.
نصب آرام بند
پیش از خرید و نصب آرام بند باید توجه کرد که این وسیله متناسب با نوع در انتخاب شود. برای این کار میتوانید مقاله راهنمای خرید آرام بند را مطالعه کنید. همراه با آرام بندها یک دفترچه راهنما وجود دارد که کارشناس را راهنمایی می‌کند با توجه به وزن و ابعاد در، آرام بند را در کجا نصب کند.
محل پیچ‌های نصب با کمک مته دریل روی در علامت‌گذاری می‌شود. باید توجه داشت که این تعیین محل باید دقیق باشد و حتی چند میلی‌متر اختلاف ممکن است عملکرد آرام بند را تحت تأثیر قرار دهد؛ به همین دلیل است که نصب باید به کارشناس آن واگذار شود که می‌داند ساختار و ویژگی‌های هر آرام بند چیست.
پس از تعیین محل نصب پیچ‌ها، ابتدا بازوها و سپس بدنه‌ی آرام بند نصب می‌شود. در مرحله‌ی بعدی بازوها با توجه به نوع قفل به هم متصل می‌شوند.
نحوه تنظیم جک آرام بند
در نصب آرام بند، هم قدرت فنر و هم پیچ‌های سرعت باید تنظیم شوند. برای تنظیم قدرت فنر، باید به کاتالوگ دقت کنید. در صورتی که وزن و عرض در با آنچه آرام بند طبق آن در کارخانه تنظیم شده تفاوت دارد، میتوانید بر اساس جدول موجود در این کاتالوگ، قدرت فنر را با شل یا سفت کردن پیچ آلن، تغییر دهید.
برای تنظیم سرعت آرام بند اگر خود در سرعت زیادی نداشته باشد، پیچ شماره ۱ باید در جهت خلاف عقربه‌های ساعت به اندازه یک میلی‌متر شل شود و اگر سرعت در زیاد باشد باید همان پیچ را در جهت عکس حالت اول (یعنی در جهت عقربه‌های ساعت) به همان میزان یک میلی‌متر سفت کرد.
اگر در مرحله‌ی پایانی حالت برگشتی، در بسته نمی‌شود، باید پیچ شماره ۲ را در هر دو حالت (سفت یا شل) امتحان کنیم تا عملکرد تغییر کند.
نحوه بازبینی آرام بند
چنان‌که پیش‌تر گفته شد، هم نصب و هم سرویس و تعمیر آرام بند درب باید توسط کارشناسی خبره انجام شود که ساختار آرام بند را می‌شناسد و می‌داند نقایص احتمالی و معایب آرام بند درب چیست.
آرام بند وسیله‌ای است که به دفعات طی شبانه‌روز با باز و بسته شدن در به کار گرفته می‌شود و بنابراین طبیعی است که دچار استهلاک شود. برای آن‌که به این زودی‌ها به تعمیر آرام بند نیاز پیدا نکنیم، باید روش‌های نگهداری از این وسیله و استفاده بهینه‌ی آن را بدانیم.
