دستگیره چیست؟ انواع دستگیره درب

دستگیره درب یکی از مهم‌ترین یراق آلات درب به شمار می‌رود. از آنجایی که کاربرد اصلی دستگیره باز و بسته کردن و هدایت درب است، همه ما بدون اینکه متوجه باشیم روزانه بارها از این یراق استفاده می‌کنیم. اما دستگیره‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای دربی خاص مناسب‌تر است. در این مطلب خواهیم گفت انواع مختلف دستگیره چیست و هر کدام چه کاربردی دارند.

انواع دستگیره چیست

انواع مختلف دستگیره درب طراحی و تولید شده‌اند که هر کدام مکانیسم عملکرد متفاوت و در نتیجه کاربردی متفاوت دارند. برخی از مهم‌ترین انواع دستگیره درب عبارتند از:
• دستگیره پلاک
 دستگیره اهرمی یا لور (Lever)
 دستگیره دی پول (D Pull)
 دستگیره کششی یا فلاش (Flush)
 دستگیره شستی
• دستگیره رزت
 دستگیره سوئیچی
 دستگیره کلیددار

دستگیره پلاک چیست

به طور معمول نوع و اندازه استاندارد دستگیره درب به صورت دستگیره‌های پلاک امروزی است. چرا که بیشترین و پرطرفدارترین نوع از دستگیره‌های دربی که در اطراف خود میبینیم از نوع دستگیره‌های پلاک است. اما مشخصه اصلی این نوع دستگیره چیست و چه کاربردی دارد. دستگیره پلاک در واقع همان دستگیره یک تکه معمولی است. این یعنی قسمت اهرم که با زبانه قفل در ارتباط است و کلیدخور یا سوئیچ دستگیره روی یک صفحه به هم متصل هستند. صفحه اصلی دستگیره که قسمت اهرم و کلیدخور روی آن سوار است توسط پیچ‌هایی مخصوص روی درب نصب می‌شود. دستگیره‌های پلاک معمولا برای درب‌های داخلی منزل و اتاق‌ها مناسب هستند.

دستگیره اهرمی یا لور

دستگیره اهرمی یا لور نوعی از دستگیره‌های پلاک است. این نوع دستگیره صرفا یک اهرم داشته و فاقد کلیدخور برای باز کردن قفل است. البته بخش دیگری این وظیفه را به عهده می‌گیرد. دستگیره اهرمی همانطور که از نام آن پیداست شامل اهرمی است که روی صفحه پشتی‌اش سوار شده و باز و بسته کردن درب را به عهده می‌گیرد. در پاسخ به این که کاربرد اصلی این نوع دستگیره چیست باید گفت علی رغم اینکه فاقد قابلیت قفل شدن است، این دستگیره کاربرد گسترده‌ای دارد. برای مثال درب اتاق خواب برای استفاده از دستگیره اهرمی بسیار مناسب است. صفحه پشتی و اهرم دستگیره با رعایت اندازه استاندارد دستگیره درب، به شکل‌های مختلفی طراحی و ساخته می‌شوند.

دستگیره دی پول

نوع دیگری از دستگیره‌های پلاک دستگیره دی پول است. دستگیره دی پول همانطور که از نام آن مشخص است به شکل حرف انگلیسی D طراحی و ساخته شده است. این نوع دستگیره معمولا روی درب‌هایی نصب می‌شود که صرفا به عنوان یک نوع جداکننده بین دو محیط به کار برده شده‌اند. در واقع این نوع درب‌ها هیچگونه نیازی به قفل و چفت نداشته و صرفا جداکننده فضا هستند. اما کاربرد اصلی این نوع دستگیره چیست و معمولا روی چه نوع درب‌هایی نصب می‌شود. درب‌هایی مانند درب بیمارستان، درب‌های داخلی کارخانجات، درب‌های سوله‌های صنعتی و… بیشترین کاربرد را برای دستگیره دی پول دارند.

دستگیره کششی

دستگیره کششی از جمله دستگیره‌های پلاک است. این نوع دستگیره به شکلی است که پس از نصب یک فرورفتگی روی درب ایجاد می‌کند. از این فرورفتگی برای باز و بسته کردن درب استفاده می‌شود. این نوع دستگیره مانند دستگیره دی پول فاقد جای قفل بوده و صرفا برای باز و بسته کردن درب مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دستگیره کششی بیشتر برای درب‌های کشویی یا ریلی استفاده می‌شود. درب‌های کششی یا ریلی بزرگ معمولا به سیستم اتوماتیک برقی مجهز بوده و نیازی به دستگیره ندارند. پس کاربرد این نوع دستگیره چیست. باید گفت دستگیره کششی اغلب برای درب‌های کشویی کابینت‌ها و کمدها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دستگیره شستی

نوع دیگری از دستگیره پلاک دستگیره شستی است. نام این دستگیره از کاربری عمده آن گرفته شده است. دستگیره شستی شامل پیچی است که به کمک انگشت شست چرخیده و باز و بسته می‌شود. دستگیره شستی در ترکیب با دستگیره اهرمی ساخته می‌شود. به طوری که قسمت دسته آن از نوع دستگیره اهرمی بوده و قسمت قفل آن یک پیچ است. در واقع هیچ گونه کلید و محل کلیدخوری روی این نوع دستگیره وجود نداشته و صرفا با استفاده از پیچ قفل می‌شود. گفتنی است این نوع دستگیره پلاک قابلیت امنیتی چندانی نداشته و صرفا حریم خصوصی را فراهم می‌کند.

دستگیره رزت چیست

در حالت کلی دستگیره‌ها از نظر ظاهری به دو دسته دستگیره پلاک و رزت تقسیم می‌شوند. بر خلاف دستگیره پلاک، دستگیره رزت دو تکه بوده و قسمت دسته و کلیدخور آن به صورت جداگانه روی درب نصب می‌شود. این نوع دستگیره دو تیکه توسط پیچی مخصوص به نام پیچ فیکس به طور کامل روی درب فیکس شده و امنیت خوبی فراهم می‌کند.
گفتنی است در دستگیره رزت مهم ترین اجزای دستگیره درب که شامل اهرم و قفل می‌شود به صورت جداگانه هم به فروش می‌رسد. قسمت اهرم و قفل هر کدام روی یک پایه کوچک مربع یا دایره‌ای شکل سوار می‌شود. در نهایت هر دو به کمک پیچ فیکس روی درب فیکس می‌شوند. اما کاربرد اصلی این نوع دستگیره چیست و برای چه نوع درب‌هایی مناسب است؟ باید گفت دستگیره رزت معمولا برای درب‌های بیرونی و ورودی منزل استفاده می‌شود.

دستگیره سوئیچی

دستگیره سوئیچی یکی از انواع دستگیره رزت است. این نوع دستگیره شامل اهرم و سوئیچ است. سوئیچ آن صرفا در سمت داخلی وجود دارد. به این ترتیب دستگیره سوئیچی قابلیت باز کردن از سمت داخل را به افراد می‌دهد. این نوع دستگیره قسمت کلیدخور نداشته و قابلیت قفل کردن آن صرفا به سوئیچ محدود می‌شود. برای درب‌های سرویس بهداشتی اغلب از این نوع دستگیره استفاده می‌شود.

دستگیره کلیددار

دستگیره کلیددار از نوع دستگیره رزت است. قسمت اهرم و قفل این نوع دستگیره به صورت یکپارچه بوده و محل کلیدخور در ابتدای اهرم دستگیره قرار دارد. در واقع هنگام نصب دستگیره رزت کلیددار صرفا یک پایه کوچک مربع یا دایره‌ای شکل نصب می‌شود که روی آن اهرم و قفل همزمان سوار هستند. این نوع دستگیره از امنیت خوبی برخوردار است. بنابراین برای درب‌های ورودی ساختمان‌ها معمولا از دستگیره کلیددار رزت استفاده می‌شود.
در این مطلب گفتیم دستگیره چیست و چه انواعی دارد. همچنین هر کدام از انواع دستگیره را معرفی کرده و کاربردها آن‌ها را شرح دادیم. امیدواریم اطلاعات ارائه شده در انتخاب هر چه بهتر و دقیق‌تر یک دستگیره مناسب کمک کننده باشد.